Ekipa “Federalne televizije” je imala priliku družiti se s labradorom Šmekijem koji je u vlasništvu Gorske službe spašavanja (GSS) Sarajevo i uvjeriti se u njegove sposobnosti.
Dvije i po godine Mario Demirović i Šmeki se druže i rade zajedno. Obojica su prošli obuku i svaki dan napreduju. Mario, inače, radi u opštini, a za Gorsku službu spašavanja radi bez ikakve novčane naknade. Šmeki je u svom poslu najbolji u državi.
“Šmeki je jedini pas tragač koji radi vrstu potrage koja se zove mantrailing. Prati određeni trag osobe, miris. To je jedini pas trenutno u BiH koji to radi. Ima ih još u gorskoj službi koji rade air-scent i ti psi rade pretragu terena. To je lakši dio obuke”, objašnjava Mario.
Pronalazak traga određene osobe, pretraga ruševina, identifikacija predmeta je ono u čemu je Šmeki najuspješniji. Sve je bolji u svom poslu.
“Pas je, inače, kući kod mene. Službeni je pas, ali je kući. Mislim da je to osnovni dio da bi pas i vodič imali dobar odnos pošto prolazimo kroz razne i opasne situacije, pas mora vjerovati vodiču. Bukvalno, imam situaciju da ga moram baciti po dva metra da bismo prešli neki dio ili ga zakačiti na konop da ga prebacim”, priča Mario.
Sljedeći Šmekijev korak je da počne obuku pronalaska ljudskih ostataka i leševa. Genetska predispozicija je najvažnija da bi psi postali uspješni tragači.
“Ne može neki pas koji ima kilogram i po ići spašavati ljude. U našoj državi najčešće imamo njemačke ovčare, belgijske ovčare i labradore. Ove tri pasmine su najzastupljenije u službenim zadacima”, ističe doktor veterinarske medicine Kenan Baltić.
Humanitarna organizacija “Norveška narodna pomoć” u naselju Blagovac obučava pse isključivo za deminiranje. Dresura počinje veoma rano, u prvim nedjeljama nakon okota štenaca, a završava u prosjeku kad je pas u dobi od 18 mjeseci. Pas deminer može da radi u prosjeku do osam godina.
“Pas u minskom polju radi u boksovima 10 puta 10, to je osnovni vid deminiranja sa psima. U prosjeku može da uradi od 400-500 do hiljadu kvadrata. Trenutno imamo oko 80 pasa u centru. U posljednjem periodu smo poslali preko 550 pasa van granica države da rade na programima deminiranja”, kaže Aleksandar Malinić, vođa tima za podršku Trening centru za obuku pasa NPA.
Psi doprinose velikoj uštedi vremena, jer pregled terena urade za nekoliko minuta sa sigurnošću od 90 posto, za šta su ljudima potrebni sati.
