U savremenoj medicini, liječenje matičnim ćelijama se smatra jednim od najvećih dostignuća. Dugoročno ulaganje u zdravlje, kako mnogi definišu čuvanje matičnih ćelija iz pupčane vrpce i pulpe mliječnih zuba, danas je najbolja preventiva protiv bolesti. Osim punkcijom iz koštane srži, vađenjem periferne krvi, te iz adipoznog tkiva matične ćelije je moguće mnogo kvalitetnije i bezbolno izdvojiti iz krvi i tkiva pupčane vrpce prilikom porođaja, te iz pulpe mliječnih zuba kod djece, piše “LOLA“.
Matične ćelije su početne, one od kojih nastaju sve druge ćelije u našem tijelu.
Pupčana vrpca se nekada bacala kao otpad poslije porođaja, a danas je dokazano da je bogat izvor matičnih ćelija. Te su ćelije ključne kada je u pitanju prirodni rast i oporavak kroz život, a mogu postati ćelije krvi, srca, kostiju, kože, mišića, mozga, ali i drugih tkiva koja nas čine onim što jesmo. Imaju potencijal samoobnavljanja, množenja i razvijanja u druge tipove stanica – to je ono što ih čini dragocjenim.
Matične ćelije iz krvi pupčanika se koriste kao standardna terapija u liječenju preko 85 bolesti, krvnih oboljenja, a istraživanja na matičnim ćelijama iz tkiva pupčane vrpce daju vrlo obećavajuće rezultate na polju ćelijske terapije i regeneracije tkiva. Trenutno je u toku više od 300 kliničkih ispitivanja vezanih za terapije matičnim ćelijama kad su u pitanju teška oboljenja uključujući cerebralnu paralizu, dijabetes, srčane bolesti, ozljede kičmene moždine, Hronova bolest, ciroza jetre, artritis i mnoge druge bolesti. Čuvanje matičnih ćelija za buduću upotrebu je sigurno jedna od najboljih odluka koju možemo donijeti, kada govorimo o prevenciji bolesti.
Od 1988. godine urađeno je više od 40,000 transplantacija sa matičnim ćelijama, te se smatra da će u budućnosti svaki treći čovjek imati koristi od regenerativne medicine.
Raste trend čuvanja matičnih ćelija, a posebno za čuvanje matičnih ćelija iz pupčane vrpce i uzoraka uzetih prilikom vađenja mliječnih zuba kod djece. Međutim, još uvijek je u BiH svjesnost o vrijednostima matičnih ćelija na niskom nivou.
Potrebna je konstantna edukacija stanovništva, a pogotovo budućih i mladih roditelja o načinu čuvanja matičnih ćelija i njihovim vrijednostima za liječenje u budućnosti.
Uzimanje matičnih ćelija pupčanika ni na koji način ne ometa porođaj, jer se ova procedura dešava netom poslije rođenja bebe. Nakon što se presječe pupčanik, medicinsko osoblje iz pupčanika vadi dragocjenu krv i smješta uzorak u specijalnu kutiju za matične ćelije. Nakon prikupljanja uzorka krvi, uzima se dio tkiva pupčanika i također se šalje na pohranu. Matične ćelije iz pupčanika su najdostupniji izvor matičnih ćelija, za razliku od onih iz koštane srži, koje se prikupljaju izuzetno bolnom, invazivnom metodom. Matične ćelije uzete iz pupčane vrpce su stare tek devet mjeseci, brže se dijele i sposobnije su za život nego što je to slučaj kod odraslih matičnih ćelija. Tako pohranjene, potpuno su zaštićene od spoljnih uticaja i starenja, a imaju mogućnost da prerastu u 220 tipova ćelija u našem tijelu. U zubnoj pulpi mliječnih, ali i zdravih zuba odraslih takođe postoje ćelije koje imaju sposobnost diferencijacije i samoobnavljanja što im daje velik regenerativni potencijal.
Za sve one koji su propustili priliku da sačuvaju matične ćelije pri porođaju, Future Health je prvi omogućio čuvanje ćelija zubne pulpe u BiH.
Prva uspješna transplantacija matičnih ćelija krvi pupčanika za tretman Fanconijeve anemije dogodila se 1988., i od tada, lista bolesti za koje su matične ćelije standardna terapija se povećala, uključujući i neke oblike kancera poput leukemije i neuroblastoma, oboljenja krvi i imunog sistema. Od tada urađeno je preko 40.000 transplanatcija matičnih ćelija iz krvi pupčanika.
Sve su češće situacije gdje se roditelji odlučuju na drugo dijete i čuvanje matičnih ćelija kako bi pokušali liječiti starije bolesno dijete.
Matične se ćelije mogu dobiti punkcijom iz koštane srži, iz krvi i tkiva pupčane vrpce prilikom porođaja, iz pulpe mliječnih zuba, periferne krvi, te iz masnog tkiva. Matične ćelije koje se nalaze u krvi i tkivu pupčane vrpce su najmlađe, samim tim i najkvalitetnije jer su tokom trudnoće bile zaštićene od raznih oboljenja. Važno je naglasiti da je potpuno bezopasno i bezbolno uzimati uzorke matičnih ćelija iz krvi i tkiva pupčane vrpce za majku i novorođenče, te da ne utiče na prirodan tok porođaja.
S druge strane, proces uzimanja matičnih ćelija iz koštane srži je veoma bolan, a matične ćelije koje se na ovaj način uzimaju od odraslog čovjeka su starije i mnogo manje vitalne i zahtijevaju visok stepen podudarnosti donora i primaoca, za razliku od matičnih ćelija iz krvi i tkiva pupčanika koje imaju mnogo niže kriterije prema zadanim kriterijima poklapanja.
Sposobnost matičnih ćelija da se razviju u ćelije različitih složenih tkiva našeg organizma je posebno korisna u regenerativnoj medicini. Dakle, matične ćelije su u stanju da popravljaju oštećena tkiva, migrirajući na mjesto oštećenja, gdje se razmnožavaju i zamjenjuju ćelije oštećenog tkiva, popunjavajući manjkave dijelove zdravim, funkcionalnim ćelijama.
A šta sa matičnim ćelijama izvađenim iz mliječnih zuba?
Matične ćelije izvađene iz pupčane vrpce i pulpe mliječnih zuba su 100 % kompatibilne djetetu od koga su prikupljene, a mogu biti korištene za tretmane kod braće i sestara i roditelja, zbog velike šanse kompatibilnosti između članova porodice.
Matične ćelije iz mliječnih zuba se smatraju najpristupačnijim izvorom odraslih matičnih ćelija.
Dentalne matične ćelije su sjajan izbor, kako zbog njihovog ogromnog potencijala tako i zbog relativno lake pristupačnosti. One se formiraju tokom šeste sedmice bebinog razvoja u majčinoj utrobi.
Sadrže jedinstvene matične ćelije vezivnog tkiva koje imaju potencijal korištenja u širokom spektru medicinskih tretmana, kao što su tkivna i koštana regeneracija. Kada mliječni zubi počinju da se klimaju, a to se obično dešava u dobi od 6 do 12 godina, to je prilika za uzimanje dentalnih matičnih ćelija. Postupak je jednostavan i bezbjedan, jer se čitav zub nakon vađenja šalje u laboratorije na testiranje, obradu i naravno čuvanje. Da li ste za tu proceduru?
